Το Ταξίδι της Γραμμής: Μαρία Δασκαλάκη -Μάνος Ταμιωλάκης

 

Είναι πρώτη φορά που στην παρέα μας είναι καλεσμένοι ένα συγγραφικό

δίδυμο η κυρία Μαρία Δασκαλάκη και ο κύριος Μάνος Ταμιωλάκης οι

οποίοι θα μας μιλήσουν για το βιβλίο τους με τον τίτλο: Το Ταξίδι της

Γραμμής που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μίνωας σε εικόνες Νίκου

Γιαννόπουλου.

1. Καλώς ορίσατε. Σας ευχαριστούμε πολύ. Μιλήστε μας για το συγγραφικό

σας έργο.

Μαρία Δασκαλάκη: Ξεκίνησα να γράφω από την παιδική μου ηλικία και το όνειρό

μου ήταν να γίνω συγγραφέας, όπως η ηρωίδα από το αγαπημένο βιβλίο των

παιδικών μου χρόνων:"Ενα δέντρο μεγαλώνει στο Μπρούκλιν"", Φράνση Νόλαν. Το

βιβλίο κυκλοφορούσε τότε από τις εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ που -χρόνια μετά- έμελλε να

γίνει η συγγραφική μου οικογένεια. Μετά από σχεδόν δεκαπέντε χρόνια συνεργασίας

με τις εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ, μετρώ πλέον έντεκα βιβλία στην ταξιδιωτική σειρά

περιπέτειας ;"Μυστική Αποστολή, (9+) και δύο βιβλία με αφορμή την επέτειο των

εκατό χρόνων από την ελληνική επανάσταση του 1821 (8+): "Οι αγωνιστές του 1821''

και  ''Οι μάχες του 1821''. ''Το ταξίδι της γραμμής'' είναι το δέκατο τέταρτο βιβλίο μου,

αλλά παράλληλα το πρώτο βιβλίο που συν-έγραψα με τον Μάνο Ταμιωλάκη.

Μάνος Ταμιωλάκης: Γράφω εδώ και πολλά χρόνια. Ποιήματα και διηγήματά μου

έχουν κατά καιρούς δημοσιευτεί σε λογοτεχνικά περιοδικά -έντυπα και ηλεκτρονικά.

Ωστόσο, το Ταξίδι της Γραμμής είναι για μένα το πρώτο μου βιβλίο. Έχουμε ήδη

έτοιμη ακόμα μία ιστορία και έπεται συνέχεια. Εγώ έχω επίσης ολοκληρώσει ένα

μυθιστόρημα ενηλίκων, που βρίσκεται τώρα στο στάδιο της επιμέλειας- κι έχω

ξεκινήσει ήδη να γράφω το δεύτερο. Η συγγραφή αποτελεί αναπόσταστο κομμάτι της

ζωής μου πλέον.

2. Ποια είναι η ιστορία που αναφέρεται στο βιβλίο σας;

Μ.Δ. Όπως είπε και ο Πωλ Κλεέ: a line is a dot that went for a walk. Σε ελεύθερη

μετάφραση: μια γραμμή είναι μια τελίτσα που βγήκε για βολτίτσα. Κάποτε, λοιπόν,

ένα ακίνητο σημείο αποφάσισε να κινηθεί, να τεντωθεί κι ευθύς έγινε γραμμή. Κι

έτσι, εκείνη η -ως τότε- μικρότερη μολυβιά που μπορούσε κάποιος να αφήσει πάνω

σε ένα χαρτί, μεγάλωσε, μεταμορφώθηκε, άλλαξε, χάρηκε, δοκίμασε, απογοητεύτηκε,

έδωσε και πήρε. Κι όταν είχε προσδοκίες που ματαιώθηκαν, κάθισε κι έκανε την

ανασκόπηση του ταξιδιού της και πήρε σημαντικές αποφάσεις που επηρέσαν και

αυτή, αλλά και όλα τα ακίνητα σημεία που υπήρχαν γύρω της...

Μ.Τ Η ιστορία μας μπορεί να είναι το ταξίδι ζωής οποιουδήποτε ανθρώπου, όπου

στην προσπάθεια να συνυπάρξει με τους άλλους μπορεί να ματαιωθεί, να

προβληματιστεί, να μείνει μόνος, να αισθανθεί ότι έκανε λάθη και να αναζητήσει στο

τέλος να βρει τη δική του λύση μέσα από μια άλλη αντιμετώπιση της ζωής. Πολλές

φορές το πρόβλημα είναι το φιλτράρισμα που κάνουμε στα γεγονότα, ο τρόπος που τα

αντιλαμβανόμαστε κι όχι τόσο τα ίδια τα γεγονότα. Η Γραμμή μας φτάνει τελικά να

γίνει αυτόφωτη κι αυτό είναι ένα αισιόδοξο μήνυμα για τον καθένα.

3. Ποιο ήταν το κίνητρο που σας έδωσε το ερέθισμα να γράψετε ένα βιβλίο

με πρωταγωνίστρια μία γραμμή;

Μ.Δ. Πρωταγωνιστεί ένα σημείο που αποφασίζει να κινηθεί και γίνεται

γραμμή. Η ιδέα ήρθε όταν μιλώντας στους μαθητές μου για την έννοια του

σημείου και της γραμμής, τους ζήτησα να μου σχεδιάσουν γραμμές. Όλα τα

παιδιά έφτιαξαν ευθείες, εκτός από ένα, το οποίο σχεδιάσε μια υπέροχη

καμπύλη. Όταν μοιράστηκα το περιστατικό αυτό με τον Μάνο Ταμιωλάκη,

είχε την ιδέα αυτής της ξεχωριστής γραμμής που τεντώνεται, κινείται, ψάχνει

κι ανακαλύπτει. Σημειώναμε όσα συζητούσαμε και αβίαστα προέκυψε αυτή η

-γεμάτη αλληγορίες- ιστορία.

Μ.Τ: Για μένα ήταν μια συζήτηση που κάναμε με τη Μαρία, που ξεκίνησε

από τους μαθητές της και από τη φράση του Κλέε, στην οποία αναφερθήκαμε

παραπάνω.

4. Πόσο εύκολο ή δύσκολο αντίστοιχα είναι να ταυτιστούν οι απόψεις δύο

ανθρώπων ώστε να οδηγήσουν στην ιδέα και στην ολοκλήρωση ενός

βιβλίου;

Μ.Δ. Γενικά, πιστεύω ότι κάθε είδους συνεργασία σε οποιονδήποτε τομέα είναι

εύκολη αν υπάρχει καλή χημεία και καλές προθέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους που

θα την επιχειρήσουν. Σίγουρα οι απόψεις δύο ανθρώπων εντελώς διαφορετικών

σπάνια ταυτίζονται, όμως στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν είχαμε να πάρουμε

σπουδαίες αποφάσεις που θα καθόριζαν κάτι ώστε να θέλαμε αυτή την ταύτιση. Απλά

αφηγηθήκαμε μια ιστορία κι ήταν σαν ένα παιχνίδι που ο ένας πέταγε αβίαστα τη

μπάλα στον άλλον και οι ιδέες διαδέχονταν η μια την άλλη εκατέροθεν. Όλο αυτό,

έγινε με χαρά. Η μη ταύτιση απόψεων, λοιπόν, στη συγκεκριμένη περίπτωση,

σήμαινε νέες ιδέες κι εξερευνήσεις σε απάτητα μονοπάτια, που ωθούσαν την ιστορία

μας στην επόμενη σελίδα της.

Μ.Τ: Για μένα η συνεργασία με τη Μαρία ήταν πολύ ευχάριστη, καθώς μέσα από ένα

γόνιμο διάλογο και πολλές φορές καταιγισμό ιδεών μπορούσαμε εύκολα να

αλληλοσυμπληρώνουμε ο ένας τον άλλο. Προσωπικά, δεν θα μπορούσα να μπω στη

διαδικασία να γράψω ένα βιβλίο με κάποιον, αν δεν υπήρχε η προϋπόθεση του

δημιουργικού κι ευχάριστου διαλόγου.

5. Ποια είναι τα μηνύματα που θέλετε να προβάλλετε μέσα από το

συγκεκριμένο βιβλίο;

Μ.Δ. Προσωπικά, δεν θέλω να προβάλλω κανένα μήνυμα. Γράφω από δική

μου προσωπική ανάγκη. Χαίρομαι, όμως, αφάνταστα αν κάποιος αναγνώστης

βρει ένα κομμάτι του εαυτού του μέσα σε κάποια από τις σελίδες του βιβλίου

και ταυτιστεί ή βρει ανακούφιση μέσα στην ιστορία της Γραμμής μας.

Μ.Τ: Δεν ξεκινήσαμε να το γράφουμε με την πρόθεση να περάσουμε

μηνύματα, ωστόσο διαπιστώνουμε εκ των υστέρων ότι τα μηνύματα είναι

πολλά και σε πολλαπλά επίπεδα. Πέραν του ότι μιλάμε για μια τελίτσα,

δηλαδή ένα μηδαμινό σημείο, κάτι που μερικές φορές νιώθουμε όλοι για τον

εαυτό μας, μπορεί ωστόσο ακόμα κι αυτό το μηδαμινό σημείο, όταν

αποφασίσει να κινηθεί, να βιώσει καταστάσεις και γεγονότα που θα το

εξελίξουν και θα το φτάσουν να αξιολογήσει τη ζωή του αλλιώς, μέχρι το

σημείο του να μπορεί με αυτό που είναι να επηρεάζει θετικά και άλλους.

Ουσιαστικά, αυτό το σύγχρονο παραμύθι, είναι μια πορεία εσωτερικής

αναζήτησης και αυτογνωσίας.

6. Η ιστορία της γραμμής ταυτίζεται άραγε με τη ζωή του ανθρώπου που

ξεκινά από ένα σημείο και μέχρι να ολοκληρώσει το ταξίδι της έχει

αποκτήσει καινούριες εμπειρίες και ενδιαφέρουσες γνώσεις;

Μ.Δ. Σίγουρα ταυτίζεται με κάποιες στιγμές της ζωής ενός ανθρώπου, με τα

σκαμπανεβάσματα στην πορεία του, με τις επιλογές του αλλά και με τις συνέπειες

αυτών. Όλα όσα μαζεύει ο άνθρωπος στο ταξίδι του είναι ο πολύτιμος θησαυρός του

που τον βοηθά να μάθει καλύτερα τον εαυτό του, να ανακαλύψει κι άλλες πτυχές του

και να εξελιχθεί.

Μ.Τ: Και αυτό επιβεβαιώνεται από τις αντιδράσεις και τα μηνύματα που μας έχουν

στείλει ενήλικες που έχουν διαβάσει το βιβλίο μας.

7. Για ποιες ηλικίες θεωρείτε ότι είναι κατάλληλο το βιβλίο;

Μ.Δ. Απευθύνεται σε παιδιά άνω των πέντε ετών. Αποκεί κι έπειτα, πρόκειται

για ένα διηλικιακό βιβλίο που μπορεί να διαβαστεί από ανθρώπους κάθε

ηλικίας. Ένα βιβλίο που -θεωρώ- θα μπει σε μια παιδική βιβλιοθήκη και θα

μείνει εκεί για το παιδί που θα γίνει έφηβος και μετά ενήλικας. Ο αναγνώστης

αντιλαμβάνεται άλλα πράγματα σε κάθε ηλικία, γι' αυτό το προτείνω

ανεπιφύλακτα σε όλες τις ηλικίες.

Μ.Τ: Πριν μερικές μέρες το διάβασα σε ένα παιδάκι τριών ετών, και έμεινε

εκεί να το ακούει με πολύ ενδιαφέρον, κάτι που κανονικά είναι δύσκολο για

μια τέτοια ηλικία. Βέβαια, τα αφηγούμουν όλα πιο παραστατικά, προκειμένου

να τα κατανοήσει. Ωστόσο, το έχουν διαβάσει πολλοί ενήλικες που μετά μας

έστειλαν μηνύματα ότι συγκινήθηκαν, ότι θυμήθηκαν ξεχασμένα γεγονότα

από την παιδική τους ηλικία αντίστοιχων καταστάσεων κλπ. Κατά συνέπεια,

μπορούν να διαβάσουν το βιβλίο μικροί και μεγάλοι. Αν πάλι –ιδανικά- το

διαβάσουν μαζί και το συζητήσουν είναι ακόμα καλύτερα κι αυτό ήταν και

στις προθέσεις μας όταν το γράφαμε.

8. Όταν η γραμμή νιώσει μόνη κοιτάζει τον ήλιο… Γιατί συγκεκριμένα τον

ήλιο; Επειδή θεωρείται πηγή αισιοδοξίας, δύναμης ή για κάποιο άλλο

σκοπό;

Μ.Δ. Όταν η γραμμή ένιωσε ματαιωμένη και μόνη -εκεί στην άκρη του

γκρεμού- δεν κοίταξε μόνο ψηλά τον ήλιο, κοίταξε και κάτω την άβυσσο. Σε

ένα κομβικό σημείο του ταξιδιού της, στάθηκε ανάμεσα στο χάος και στο φως

και κλήθηκε να κάνει μια επιλογή. Τελικά, επέλεξε να πάει ψηλά για να

συναντήσει το φως και τη ζέστη του ήλιου. Προφανώς ήταν έτοιμη για αυτό,

γιατί αν κάποιος πλησιάσει τον ήλιο χωρίς να είναι έτοιμος, ενδέχεται να καεί.

Μ.Τ: Εδώ είναι ένα από τα κεντρικά μηνύματα, η κατανόηση που έρχεται

όταν είμαστε έτοιμοι γι’ αυτήν. «Οι χήνες δεν ρίχνουν από σκοπό την

αντανάκλασή τους», έλεγε ένα αρχαίο ζεν ρητό. Αυτός που έχει φτάσει να

γίνει αυτόφωτος, όπως ο ήλιος, θα φωτίζει και τους άλλους χωρίς καν να το

έχει σκοπό. Μας λυτρώνει αυτό από κάθε προσμονή ανταπόδοσης που

συνεπάγεται και την απογοήτευση ή τη ματαίωση όταν δεν πραγματοποιηθεί.

9. Εκτός από το συγγραφικό σας δίδυμο ποιοι άλλοι ήταν οι συνταξιδιώτες

σας, που σας βοήθησαν ώστε να ολοκληρώσετε παρέα αυτό το υπέροχο

συγγραφικό ταξίδι;

Μ.Δ. Θα ξεκινήσω από την ομάδα των εκδόσεων ΜΙΝΩΑΣ που πίστεψε εξαρχής στο

κείμενο. Μας έδειξε εμπιστοσύνη για να προχωρήσουμε και φρόντισε την κάθε

λεπτομέρεια με αποτέλεσμα να κρατάμε τώρα στα χέρια μας το “Ταξίδι της

Γραμμής”. Έπειτα, θα σταθώ στον εικονογράφο του βιβλίου, τον Νίκο Γιαννόπουλο,

που ένιωσε βαθιά το κείμενο, διάβασε πίσω από τις λέξεις και απέδωσε με μαγικό

τρόπο όλα όσα θέλαμε να πούμε. Τους εκφράζω την ευγνωμοσύνη μου.

Μ.Τ: Κατ’ αρχάς ο εκδοτικός οίκος Μίνωας, όπως είπε και η Μαρία, ο κ. Γιάννης

Κωνστανταρόπουλος και η ομάδα του που το πίστεψαν, η Αθηνά Λυρώνη και η

Δέσποινα Δανιήλ που επιμελήθηκαν τα πάντα σε σχέση με αυτό. Θα ήθελα κι εγώ

όμως να σταθώ ιδιαίτερα στον Νίκο Γιαννόπουλο, ο οποίος πραγματικά συνδέθηκε με

τη Γραμμή μας και με τα εξαιρετικά σχέδιά του της έδωσε την πνοή που θέλαμε.

Πολλές συζητήσεις και πολλά ξενύχτια κάναμε οι τρεις μας μέχρι να το φτάσουμε

εκεί που το θέλαμε.

10. Πού μπορούμε να βρούμε το βιβλίο σας, για να μπορέσουμε να

απολαύσουμε παρέα με μία γραμμή ένα άγνωστο αλλά ταυτόχρονα

υπέροχο ταξίδι;

Μ.Δ. & Μ.Τ: Το βιβλίο κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 2022 και μπορείτε να

το βρείτε στα βιβλιοπωλεία όλης της χώρας, αλλά και διαδικτυακά:

Το ταξίδι της γραμμής - Εκδόσεις Μίνωας (minoas.gr)

Σας ευχαριστούμε πολύ. Ευχόμαστε το βιβλίο να είναι καλοτάξιδο.