ΒΥΘΟΣ ΩΡΑ ΜΗΔΕΝ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΣΑΠΑ

 Έχουμε τη  χαρά να έχουμε στην παρέα μας την κυρία Δέσποινα Κασάπα η οποία θα μας μιλήσει για το βιβλίο της <<Βυθός ώρα μηδέν >>

 

1.      Καλώς ορίσατε στην παρέα μας. Σας ευχαριστούμε πολύ. Θέλετε να μας μιλήσετε για το βιβλίο σας;

 

Καλησπέρα σας

Χαίρομαι πολύ που με φιλοξενείτε  στην όμορφη παρέα σας Συγγραφο-συναντήσεις.

Πριν χρόνια είχε πολιορκήσει το μυαλό μου η συγγραφή ενός παραμυθιού με θέμα τον εκφοβισμό. Είχαν γεννηθεί οι ήρωές του κι έμενε να πλεχτεί η ιστορία, η οποία είχε ήδη ξεκινήσει το ταξίδι της. Ως παιδαγωγός με πολλά χρόνια εμπειρίας στην εκπαίδευση, παρατηρούσα στα σχολεία φαινόμενα εκφοβισμού. Αφορμή λοιπόν ήταν το γεγονός αυτό. Έτσι γεννήθηκε το παραμύθι μου  << Βυθός ώρα μηδέν >> το οποίο έμελλε να ολοκληρωθεί στην περίοδο της πρώτης καραντίνας και να εκδοθεί  τον Αύγουστο του 2020 από τις εκδόσεις Οσελότος.

Μέσα  από το παραμύθι μου  ήθελα  να περάσει στα παιδιά το μήνυμα: «Όχι στον εκφοβισμό – Μιλάω και δεν φοβάμαι».  Επίσης από  τους ήρωές του παραμυθιού,  οι μικροί αναγνώστες  να μάθουν και να διδαχθούν κοινωνικά αποδεκτές συμπεριφορές ώστε  να μπορούν να  βρουν λύσεις για να αντιμετωπίσουν προβλήματα παρόμοια με των ηρώων του.  Να καταλάβουν  τις αξίες της αλληλεγγύης, της συνύπαρξης και της αποδοχής της ιδιαιτερότητας. Ταυτόχρονα, οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί να έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν το παραμύθι μου ως εκπαιδευτικό εργαλείο για την πρόληψη της βίας.

 

 

2.      Το βιβλίο σας θίγει ένα θέμα που τα τελευταία χρόνια έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις  κυρίως στους χώρους του σχολείου, την επιθετικότητα. Ως εκπαιδευτικός θέλετε να μας αναφέρετε την προσωπική σας εμπειρία πάνω σ’ αυτό το θέμα  με παραδείγματα από τους χώρους του σχολείου;

 

 Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί η συχνότητα των περιστατικών σχολικού εκφοβισμού. Ο εκφοβισμός μεταξύ των παιδιών στο σχολικό περιβάλλον είναι ένα σύνθετο ψυχοκοινωνικό φαινόμενο που αφορά στην εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου από παιδιά σε παιδιά. Διαχρονικά και διεθνώς αναδεικνύεται από τα πλέον σοβαρά σχολικά προβλήματα.

Πόσες φορές δεν έχουν  ακουστεί φράσεις και στο σχολείο που διδάσκω, αλλά και σε πολλά  σχολεία  από παιδιά σε άλλα παιδιά που παρουσιάζουν κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά π.χ.   << Είσαι χοντρός,  κοντός , γιαλούμπας , μαυριδερός , ξένος δεν σε θέλουμε στην παρέα μας , φράσεις που θέλουν να προσβάλλουν τον άλλο , να τον πληγώσουν  και να νιώσει άσχημα.  

 

Τα άτομα που δέχονται τον εκφοβισμό είναι ανασφαλή, αγχώδη, μοναχικά,  έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση , ανήκουν σε μειοψηφική ομάδα (εθνότητα, θρήσκευμα, αναπηρία, σεξουαλικός προσανατολισμός, σωματική εμφάνιση, παχυσαρκία, κλπ)

3.      Γιατί επιλέξατε τον κόσμο της θάλασσας ως τον ιδανικό χώρο για να διαδραματίσετε την ιστορία σας;

 

Επέλεξα τον κόσμο της θάλασσας για να διαδραματίσω το παραμύθι μου , επειδή  τα παιδιά αγαπούν  τη θάλασσα  η οποία τους προσφέρει χαρά  και ψυχαγωγία. Ο πολύχρωμος βυθός της κρύβει πολλές ομορφιές , δίνει τη δυνατότητα για υπέροχες εξερευνήσεις και μακροβούτια. Μέσα σε αυτόν  ζούνε τα ζωάκια της θάλασσας.  

Η επίδραση των ζώων στα παιδιά είναι πολλαπλά ευεργετική.  Μέσα από τα ζώα καλλιεργούνται και αναπτύσσονται πολλές αξίες όπως ο ανθρωπισμός, η οικολογική συνείδηση, η κοινωνική ευθύνη κι αλληλεγγύη , η υπευθυνότητα , η φροντίδα για τους άλλους, η αυτοπεποίθηση , η αυτοεκτίμηση κι ο αλτρουισμός.

Έγινε λοιπόν ένα πάντρεμα του βυθού με τα υπέροχα ζωάκια που ζουν εκεί κι έτσι γεννήθηκαν οι ήρωες του παραμυθιού μου.

 

4.      Ο μόνος  λόγος που μάλωναν οι τρεις φίλοι  μεταξύ τους ήταν η μεγάλη ιδέα  που είχαν για τον εαυτό  τους και η αρχηγία που συνεχώς  ήθελαν  να έχουν .Ποια είναι η δική σας  γνώμη  σχετικά με το λόγο που μαλώνουν οι άνθρωποι όταν σχετίζεται  με την αρχηγία και τη μεγάλη ιδέα που έχουν για τον  ίδιο τους τον εαυτό τους;

 

Ο λόγος που μαλώνουν οι άνθρωποι είναι ο εγωισμός, δηλαδή  η υπερβολική αγάπη του ατόμου προς τον εαυτό  του  με ταυτόχρονη τάση να υποβάλει το συμφέρον των άλλων στο δικό του.

Επίσης η  τάση του  ατόμου να μιλά για τον εαυτό του, να έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του και να παρουσιάζει τα πράγματα πάντα από τη δική του πλευρά.

Δεν πρέπει λοιπόν να είμαστε υπερόπτες, εγωιστές και αλαζόνες .  Κι αυτό μπορεί         να καλλιεργηθεί από τη μικρή ηλικία.

 

        

5.      Το πανέμορφο ψαράκι που εμφανίστηκε ξαφνικά στην περιοχή αντιπροσωπεύει τα παιδιά που μεταναστεύουν  προκειμένου οι οικογένειές τους να αναζητήσουν μία καλύτερη ζωή.  Ποιες είναι οι δυσκολίες με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπο  ένα παιδί όταν βρεθεί σε ανάλογη θέση;

 

Σε όλες τις ιστορικές περιόδους, οι άνθρωποι μετανάστευαν από έναν τόπο σε άλλο. Κάθε μέρα, μετανάστες και πρόσφυγες μεταναστεύουν  με σκοπό την προστασία και τη βελτίωση της ζωής τους ενώ  άλλοι  για να ξεφύγουν από την πολιτική καταπίεση, τον πόλεμο, τις φυσικές καταστροφές και τη φτώχεια.

Έτσι και το πανέμορφο ψαράκι  στο παραμύθι μου αντιπροσωπεύει τον μετανάστη,  που φεύγει από την πατρίδα του  και πηγαίνει σε μια άλλη χώρα ελπίζοντας σε μια καλύτερη ζωή.

Τα παιδιά που μεταναστεύουν  έχουν να αντιμετωπίσουν πολλά γλωσσικά εμπόδια  και πολλές δυσκολίες όσον αφορά την ομαλή ένταξή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Η ετερογένεια των κοινωνικών και πολιτισμικών τους διαφορών έχει σαν αποτέλεσμα να μην μπορούν να ενταχθούν  ομαλά  στη σχολική κοινότητα και  νιώθουν ότι οι άλλοι μαθητές  δεν τους  αποδέχονται.

 

 

6.      Τα εντυπωσιακά χρώματα που είχε το ψαράκι το έκαναν να διαφέρει από τα υπόλοιπα  θαλάσσια είδη της περιοχής.  Πιστεύουμε ότι το ίδιο συμβαίνει  και όταν κάποιος εμφανίζεται <<διαφορετικός>> σε σχέση με τους υπόλοιπους  που ανήκουν στο ίδιο κοινωνικό σύνολο.  Ποια είναι η άποψή σας;

 

Διαφορετικότητα  σημαίνει διαφορά, ετερογένεια , ποικιλία.

Διαφορά στην εμφάνιση, στην εθνικότητα, στη γλώσσα, στη θρησκεία, στο    κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο.

Η διαφορετικότητα αναφέρεται  στη μοναδικότητα κάθε ατόμου και στην αναγνώριση των προσωπικών του χαρακτηριστικών.

Η άποψή μου είναι ότι πρέπει να ευαισθητοποιήσουμε τα παιδιά για τα ζητήματα της διαφορετικότητας. Ο στόχος μας είναι να αλλάξουμε τη συμπεριφορά των μαθητών, των γονέων και της κοινωνίας απέναντι στο ζήτημα αυτό. Να μάθουν να αγαπάνε και να σέβονται το διαφορετικό, να μην το απορρίπτουν αλλά να το αγκαλιάζουν και να το αποδέχονται.  Ο  σεβασμός στη διαφορετικότητα  θα έχει ως αποτέλεσμα την αρμονική συμβίωση όλων στην κοινωνία.

Είναι ευθύνη όλων μας να αλλάξουμε τη στάση απέναντι στο διαφορετικό και μόνο τότε  θα καταλάβουμε τον  πλούτο που μας χαρίζει

 

 

 

7.      Να μιλάτε για ό,τι σας συμβαίνει μην το κρατάτε μέσα σας…συμβούλεψε η κυρά Φώκια .Πιστεύετε ότι είναι τόσο εύκολο να πραγματοποιηθεί αυτή η συμβουλή;

 

Αρχικά δεν είναι και τόσο εύκολο.  Για να μπορέσει όμως  να συμβεί και το παιδί που έχει πέσει θύμα εκφοβισμού να μιλήσει γι αυτό που του συμβαίνει και να μη σιωπά  πρέπει να κερδίσει την εμπιστοσύνη του δασκάλου ή του γονέα ή του φίλου.

Τα παιδιά πρέπει να μιλάνε ανοιχτά γι’ αυτό που τους συμβαίνει. Έτσι θα μπορέσουν να βοηθήσουν τον εαυτό τους αλλά και τους άλλους, γιατί ο εκφοβισμός δεν είναι μόνο ατομικό πρόβλημα αλλά κοινωνικό φαινόμενο. Ως γονείς και εκπαιδευτικοί πρέπει να μάθουμε στα παιδιά μας να εκφράζονται, να μας ενημερώνουν όταν δυσφορούν, να αναζητούν λύσεις και βοήθεια στο περιβάλλον τους, να διαχειρίζονται τις δυσκολίες τους και να αναζητούν ευκαιρίες. Αυτές οι δεξιότητες συνθέτουν την κοινωνική και συναισθηματική μάθηση. Τα παιδιά μπορούν να εκπαιδευτούν και να αριστεύσουν σε αυτές τις δεξιότητες. Η κατάκτηση αυτών των δεξιοτήτων προάγει την ψυχοκοινωνική υγεία των παιδιών. Όταν είναι μικρής ηλικίας, τα παιδιά απευθύνονται συνήθως στους γονείς. Σε μεγαλύτερη ηλικία στους δασκάλους και ειδικότερα στην εφηβεία αναζητούν βοήθεια και συμβουλές από τους φίλους ή τους καθηγητές.

Η οικογένεια θα πρέπει να έχει σταθερή τοποθέτηση ορίων και ενίσχυση καλών συμπεριφορών. Θα πρέπει να υπάρχει καλή επικοινωνία γονέα – παιδιού και επαρκής έλεγχος συμβατός με την ηλικία του παιδιού.

Οι συνομήλικοι θα πρέπει να μεγαλώνουν με κουλτούρα μη αποδοχής της βίας και  να έχουν θετικά πρότυπα συμπεριφοράς.

Τέλος στο σχολείο πρέπει να εφαρμόζονται οι σχολικοί κανονισμοί για τη βία, να υπάρχει μια δομημένη επίβλεψη στα διαλείμματα και να υποστηρίζονται οι μαθητές από τους εκπαιδευτικούς και το σχολείο.

 

8.      Ποιο μήνυμα θέλετε να περάσετε μέσα από το βιβλίο σας;

 

Το  παραμύθι μου  περνάει στα παιδιά πολλά μηνύματα.

Το πρώτο και βασικό είναι το μήνυμα   «Όχι στον εκφοβισμό – Μιλάω και δεν φοβάμαι.

Δεν ντρέπομαι γι αυτό που μου συμβαίνει .  Επίσης περνάει το  μήνυμα   αποδοχής στη διαφορετικότητα, την αρμονία της συνύπαρξης , την ομορφιά της αλληλεγγύης,  τη δύναμη της αγάπης,

Σκοπός όλων των μηνυμάτων είναι   να ενισχύσει τις καλές συμπεριφορές ,να αποτρέψει τις αρνητικές, να θέσει τα όρια και την καλή συνεργασία με την ομάδα.

 

9.      Τα ζωάκια θύτες τελικά έγιναν θύματα…Για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά μια όχι και τόσο καλή  συμπεριφορά, θα πρέπει τελικά να μάθουμε να μπαίνουμε στη θέση του άλλου;

 

Σίγουρα μαθαίνουμε μπαίνοντας στη θέση του  άλλου.  Αυτό λέγεται ενσυναίσθηση.

Ενσυναίσθηση είναι η ικανότητα μας να αισθανόμαστε τα συναισθήματα του άλλου ανθρώπου σαν να είναι δικά μας και μέσω αυτής της ικανότητας, μπορούμε να κατανοήσουμε τη συμπεριφορά του. Με την ενσυναίσθηση αναγνωρίζονται τα θετικά συναισθήματα όπως χαρά, ικανοποίηση αλλά και τα δυσάρεστα όπως θυμός, ντροπή, ζήλια. Γίνεται μοίρασμα αυτών. Η ενσυναίσθηση λοιπόν θα μας κάνει καλύτερους ανθρώπους. Ολοι έχουμε ανάγκη να περιτριγυριζόμαστε από ανθρώπους με ενσυναίσθηση. Ας φροντίσουμε λοιπόν να την αναπτύξουμε στον εαυτό μας και να την καλλιεργήσουμε στα παιδιά μας, ώστε να κατανοούν τους άλλους και να μαθαίνουν να κτίζουν πιο στέρεες και υγιείς σχέσεις.

 

10.  Ποιοι είναι οι συνοδοιπόροι- συνεργάτες σας σ’ αυτό το συγγραφικό σας ταξίδι;

 

Συνοδοιπόροι μου και συνεργάτες μου σε αυτό το συγγραφικό μου ταξίδι είναι κατ αρχάς η οικογένειά μου , οι δυο υπέροχοι γιοι μου που είναι πηγή έμπνευσής μου και όλοι οι αγαπημένοι μου μαθητές .

 

 

Ευχαριστούμε πολύ για την παραχώρηση της συνέντευξης. Ευχόμαστε το βιβλίο σας να είναι καλοτάξιδο και να βάλει το δικό του λιθαράκι ώστε ν’ αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της επιθετικότητας γενικότερα  και ιδιαίτερα στο χώρο του σχολείου.